نشست «دادگاه غزه: نشست نهایی» که از روز پنج‌شنبه در دانشگاه استانبول آغاز شده و تا ۲۶ اکتبر ادامه دارد، ابتکاری مستقل است که با هدف بررسی نسل‌کشی اسرائیل در غزه برگزار می‌شود. این دادگاه به ریاست پروفسور ریچارد فالک، گزارشگر سابق سازمان ملل متحد برای فلسطین و با حضور دانشگاهیان، فعالان حقوق بشر و روزنامه‌نگاران از کشورهای مختلف در سالن کنفرانس پروفسور جمیل بیرسل برگزار می‌شود.
این برنامه علاوه بر نشست‌های رسمی رسیدگی، شامل نمایشگاه‌ها، اکران فیلم، نشست‌های گفت‌وگو و امضای کتاب در محل دانشگاه است؛ از جمله نمایشگاه عکس‌های کتاب Evidence که توسط خبرنگاران خبرگزاری آنادولو گردآوری شده است.
در سومین روز این نشست، که با محوریت «شراکت در جرم، نظام بین‌الملل، مقاومت و همبستگی» برگزار شد، کارشناسان رسانه‌های غربی، دانشگاه‌های آمریکایی، مقامات دولتی و شرکت‌های بزرگ را به همدستی در تداوم نسل‌کشی اسرائیل در غزه متهم کردند.
کتی هالپر، روزنامه‌نگار، کمدین و فیلم‌ساز آمریکایی، در سخنرانی خود درباره «همدستی رسانه‌ها» گفت رسانه‌های غربی با انتخاب گزینشی خبر و پنهان‌سازی رنج غیرنظامیان، افکار عمومی را شکل می‌دهند.
وی همچنین پوشش گمراه‌کننده درباره اتهام‌های خشونت جنسی و سرکوب شواهد مخالف را مطرح کرد.
مائورا فینکلشتاین، استاد سابق کالج مولنبرگ، در سخنرانی خود درباره «دانشگاه‌ها و همدستی در جنایت» گفت مؤسسات آموزش عالی از طریق سرمایه‌گذاری‌ها، همکاری‌ها و سرکوب اعتراضات، به‌طور فعال از نسل‌کشی اسرائیل پشتیبانی کرده‌اند و در مقابل، دانشجویان با تحریم و عدم سرمایه‌گذاری مقاومت کرده‌اند.
وی به پیوندهای اطلاعاتی و پژوهشی اشاره کرد و گفت یکی از ۱۵ مرکز UARC، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، ارائهٔ جسد انسان برای آموزش جراحی تروما در غزه به ارتش آمریکا و اسرائیل را در پیوند با این ساختار نشان می‌دهد.
فینکلشتاین از تشدید سرکوب حمایت از فلسطین—از نظارت تا تعلیق و برخورد پلیسی با کمپ‌های دانشجویی—نیز خبر داد.
لیلی گرینبرگ، از کارکنان سیاسی پیشین دولت بایدن که در ماه مه ۲۰۲۴ از سمت خود استعفا داد، گفت پس از حوادث ۷ اکتبر فضایی در دولت شکل گرفت که در آن تأکید بر حق دفاع از خود اسرائیل بر هرگونه اشاره به موازین حقوق بین‌الملل غلبه داشت.
وی افزود با وجود گردش مستمر گزارش‌های داخلی درباره تلفات غیرنظامیان و فروپاشی زیرساخت‌ها در غزه، هیچ تغییری در سیاست‌ها صورت نگرفت.
گرینبرگ تصریح کرد: آنچه مرا شریک این وضعیت کرد، حمایت و تسهیل نظام آپارتاید، نابرابری و اشغالگری از سوی ایالات متحده بود.
وی خواستار تعلیق کامل کمک‌های نظامی و لجستیکی به اسرائیل و نیز اصلاحاتی برای کاهش نفوذ لابی‌های حامی این کشور در سیاست آمریکا شد.
شاد حموری، استاد حقوق در دانشگاه کِنت، در سخنرانی خود درباره شرکت‌های تسلیحاتی گفت اسرائیل دارای اقتصادی نظامی‌شده است که بخش قابل‌توجهی از آن بر پایه تولید و صادرات سلاح بنا شده است.
وی توضیح داد که اسرائیل در جریان حملات اسرائیل به غزه بیش از ۱۰۲ هزار تن مواد منفجره تولید کرده و از این درگیری به‌عنوان میدان آزمایش سلاح‌های جدید استفاده کرده است.
به گفته وی، بازارهای جهانی و سرمایه‌گذاران از این چرخه سود می‌برند و این روند بازتابی از ساختار اقتصاد جهانی نظامی‌شده است که در آن صنایع جنگی و منافع نظامی به موتور محرک اقتصاد کشورها تبدیل شده‌اند.
در بخش پاسخ نظام بین‌الملل، کارشناسانی از جمله آردی ایمسیس، کریگ موخیبر و ماری کالدور عملکرد نهادهای بین‌المللی، از جمله سازمان ملل و دادگاه کیفری بین‌المللی، را در قبال جنایات اسرائیل در غزه مورد ارزیابی قرار دادند.
نشست «مقاومت و همبستگی» نیز با حضور فعالان فلسطینی و بین‌المللی برگزار شد و به بررسی جنبش‌های مقاومت، کارزار جهانی تحریم اسرائیل (BDS) و ابتکارات مردمی در حمایت از فلسطین اختصاص داشت.
ریاست این دادگاه را ریچارد فالک برعهده دارد و هدف از برگزاری آن، تدوین یک سند مردمی درباره نسل‌کشی، آپارتاید و نقض‌های نظام‌مند حقوق بین‌الملل در غزه عنوان شده است.
هیئت داوران مردمی دادگاه غزه متشکل از شخصیت‌های دانشگاهی و فعالان بین‌المللی شامل کنیز مراد، کریستین چینکین، چاندرا مزافار، غاده کرمی، سمی العریان و بیلیانا وانکوفسکا هستند. گزارش نهایی این دادگاه قرار است در ۲۶ اکتبر منتشر شود.
