کاهش ۴۵ درصدی ورودی آب به سدهای ایران؛ دوسوم سدهای این کشور خالیاند
بر اساس آمار وزارت نیرو کشور ایران، ورودی آب به سدهای این کشور از ابتدای سال آبی جاری با افت ۴۵ درصدی نسبت به سال گذشته روبهرو شده است. درحالیکه تنها ۳۴درصد ظرفیت مخازن سدها پر است، کارشناسان بر ضرورت صرفهجویی و مدیریت مصرف آب تأکید دارند.
گزارش تازه وزارت نیرو ایران از وضعیت سدهای این کشور تا ۱۱ اکتبر ۲۰۲۵ نشان میدهد حجم ورودی آب به مخازن در ۱۹ روز اول سال آبی جاری به ۵۴۰ میلیون مترمکعب رسیده است؛ رقمی که در مقایسه با ۹۹۰ میلیون مترمکعب در مدت مشابه سال گذشته، کاهش ۴۵ درصدی را نشان میدهد.
همچنین در این بازه زمانی، برای تأمین نیازهای شرب، کشاورزی، صنعتی و زیستمحیطی، در مجموع یک میلیارد و ۳۱۰ میلیون مترمکعب آب از سدهای این کشور رهاسازی شده است. این میزان نیز در مقایسه با خروجی یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعبی سال قبل، کاهش ۳۱ درصدی داشته است.
طبق اعلام وزارت نیرو ایران، حجم فعلی آب ذخیرهشده در سدهای این کشور ۱۷ میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب است که تنها ۳۴ درصد ظرفیت کل مخازن را تشکیل میدهد؛ به این معنا که ۶۶ درصد از گنجایش سدها خالی است. میزان ذخایر آبی این کشور آسیایی در همین زمان در سال گذشته ۲۳ میلیارد و ۶۱۰ میلیون مترمکعب بوده که بیانگر افت ۲۴ درصدی ذخایر است.
در برخی از استانها کاهش بارز منابع آبی بهویژه در سدهای شاخص گزارش شده است. سد امیرکبیر در کرج اکنون با ۲۲ میلیون مترمکعب آب، تنها ۱۲ درصد پرشدگی دارد و نسبت به سال قبل ۷۸ درصد افت نشان میدهد. سد لار در شمال شرق تهران نیز با ۱۸ میلیون مترمکعب آب، ۲ درصد پرشدگی و ۴۷ درصد کاهش نسبت به سال گذشته ثبت کرده است.
در استان آذربایجان غربی، سد بوکان که یکی از مهمترین منابع آبی شمال غرب ایران محسوب میشود، تنها ۹ درصد پرشدگی دارد و میزان ذخایر آن نسبت به سال گذشته ۷۰ درصد کمتر شده است. سد زایندهرود در اصفهان نیز با ۱۳ درصد پرشدگی و ۳۸ درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال قبل، در شرایط نگرانکننده قرار دارد.
در استانهای جنوبی این کشور نیز وضعیت مشابهی مشاهده میشود. سد استقلال در هرمزگان با ۳ درصد پرشدگی نسبت به سال گذشته ۷۴ درصد افت داشته است، درحالیکه سد رودبال داراب در استان فارس در حال حاضر آبی در آن مشاهده نمیشود.
در شمال کشور نیز سد سفیدرود در گیلان با ۳۰ میلیون مترمکعب آب، تنها ۳ درصد پرشدگی دارد و ذخایر آن نسبت به سال گذشته ۸۴ درصد کاهشیافته است.
وزارت نیرو این کشور با اشاره به این وضعیت اعلام کرده است که این آمار به ما یادآوری میکند که همچنان باید صرفهجویی و مدیریت مصرف را در دستور کار قرار دهیم و حتیالامکان از میزان مصرف خود هر فرد و هر مصرفکننده باید حداقل ۲۰درصد کاهش اعمال نماید.
درحالیکه آغاز سال آبی جدید با کمبود بارشها همراه شده، کارشناسان هشدار میدهند تداوم این روند میتواند بر منابع آب زیرزمینی، کشاورزی و تولید برق نیز اثرگذار باشد و لزوم بازنگری در الگوی مصرف و سیاستهای مدیریت منابع آبی ایران را دوچندان میکند.