قطعه شعر چیرپینیردی کارادنیز، اکسیر امیدبخش دنیای ترک
فرهنگ و هنر
3 دقیقه خواندن
قطعه شعر چیرپینیردی کارادنیز، اکسیر امیدبخش دنیای ترکآیا می‌دانید اشعار آهنگ مشهور «چیرپینیردی کارادنیز» در سال ۱۹۱۴ برای ارتش عثمانی سروده شده و بعدها موسیقی آن برای ارتش قفقاز-اسلام تهیه شده است ؟
تصویر شاعر ملی ترک، احمد جواد و پرچم جمهوری آذربایجان / TRT Haber
11 فوریه 2025

داستان اشعار و موسیقی این قطعه آهنگ، برگه‌ای مهم از سند برادری و اتحاد آذربایجان و ترکیه می‌باشد.

جوان اهل روستای سیفعلی از توابع شمکیر گنجه در آذربایجان به نام احمد جواد در سال ۱۹۱۲ برای شرکت در جنگ بالکان به استانبول آمد و به گردان داوطلبین ارتش عثمانی پیوست. در منطقه تراکیا به همراه سربازان عثمانی علیه نیروهای بلغار جنگید.

وی در استانبول با مهمت‌امین یورداکول آشنا شد و در برگشت به شهر خود در گنجه مشغول به تحصیل شد.

احمد با اشعاری که آمیخته به احساسات ملی بود، به مردم شهر خود امید می‌داد.

سال‌ها بعد در ۱۵ سپتامبر ۱۹۱۸، ارتش قفقاز-اسلام به فرماندهی نوری‌ پاشا باکو را از دست نیروها و گروه‌های بلشویک و ارمنی نجات داد. وی به سربازان نوری‌ پاشا پیوست و جزو اولین افرادی بود که وارد باکو شد.

اندیشمند و متخصص موسیقی معروف ترک، اوزه‌ییر حاجی‌بیگلی، اشعار احمد جواد را به پاس فداکاری‌ها و تلاش‌های قهرمانانه ارتش قفقاز-اسلام به قطعه موسیقی که هم‌اکنون توسط خوانندگان مختلف اجرا می‌شود، تبدیل کرد و  اینگونه شد که آهنگ «چیرپینیردی کارادنیز» متولد شد.

احمد جواد در شهرهایی چون گنجه، باکو و قازاق فعالیت‌های فرهنگی و ادبی زیادی داشت و در طول زندگی خود به عنوان شاعر، معلم و نویسنده، به ترویج فرهنگ و هویت ملی آذربایجانی و دنیای ترک‌ پرداخت. جواد در دوران جنگ جهانی اول و پس از آن در تلاش برای استقلال و خودمختاری آذربایجان در برابر امپراتوری روسیه فعال بود.

در سال‌های استقلال آذربایجان و تأسیس اولین جمهوری شرق مابین ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰ نیز با اشعار ملی و حماسی خود در ارتقای تأثیر فاکتورهایی مثل ملی‌گرایی ترکی، توسعه و مدرنیته و اسلام‌گرایی در جامعه نقش به‌سزایی ایفا کرد.

وی در زمان اشغال آذربایجان توسط نیروهای شوروی دچار مشکلات بسیاری شد. او به خاطر دیدگاه‌های ملی‌گرایانه‌اش مورد آزار و سرکوب حکومت شوروی قرار گرفت و سرانجام در سال ۱۹۳۷ دستگیر و اعدام شد.

ضیا گوک‌آلپ سیاست‌مدار، اندیشمند، نویسنده و شاعر ملی‌گرای ترک در سال ۱۹۱۸ در نشریه مجموعه جدید (Yeni Mecmua) در وصف اشعار احمد جواد نوشت: در زمان جنگ با روس‌ها به مجموعه شعری که در قفقاز منتشر شده بود برخوردم. شاعر آن یک جوانی به نام احمد جواد است که تمامی سروده‌هایش را به ترک‌‌های عثمانی، وطن و ارتش ترک تقدیم کرده است.

آرزوها و رویاهایی که  که ۱۱۰ سال قبل به شعر تبدیل شده بودند، اکنون به تحقق پیوسته‌اند. اشغال ۳۲ ساله قره‌باغ به پایان رسیده و اتحاد ترکیه و آذربایجان در قالب اتحاد دنیای ترک صفحات غرورانگیز جدیدی را ورق می‌زند. اشعار او همچنان در میان مردم آذربایجان و دنیای ترک محبوب است و او را به عنوان یکی از قهرمانان فرهنگی و نماد مقاومت ملی می‌شناسند.

اکسپلور
تاجیکستان فیلم «خرگوش سیاه، خرگوش سفید» شهرام مکری را به اسکار ۲۰۲۶ فرستاد
اجرای هنرمندان تاجیکستانی در جشنواره بین‌المللی موسیقی عرفانی قونیه
پنجمین جشنواره فیلم جهان ترک «قورقود آتا» در آکتائو برگزار می‌شود
کشف سنجاق‌سینه طلایی ۴۵۰۰ ساله در شهر باستانی تروا ترکیه
عثمان دمبله، اولین بازیکن سیاه‌پوست مسلمان برنده توپ طلا
مجموعه تلویزیونی ترکی «تشکیلات» پیامدهای انسانی بحران غزه را به تصویر می‌کشد
فیلم دانه گندم محصول ترکیه برنده بهترین فیلم بین‌المللی جشنواره میلان شد
مراسم بزرگداشت چینگیز آیتماتوف در پاریس برگزار شد
تاجیکستان میزبان نمایشگاه بین‌المللی گردشگری ۲۰۲۵ دوشنبه
افسانه کهن «دلی دومرول» در تبریز به روی صحنه می‌رود
برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه «اورکر» توسط ترک‌سوی در آکتائو
ترکیه سریع‌ترین مقصد در حال رشد برای گردشگران چینی
پخت دوباره نان ۳۵۰۰ ساله امپراطوری هیتی‌ها توسط زنان روستایی در ترکیه
آنکارا میزبان نمایشگاه «عصر طلایی باستان‌شناسی» با مجسمه بازگشته مارکوس اورلیوس
هدیه فرهنگی ترکیش ایرلاینز به مسافران ترانزیتی در استانبول
تعداد آثار ثبت‌شده ترکیه در فهرست میراث جهانی یونسکو به ۲۲ رسید