امینه اردوغان، بانوی اول ترکیه و رئیس شورای مشورتی شخصیتهای عالیرتبه در زمینه زباله صفر سازمان ملل، در نشست ویژه روز جهانی زباله صفر که روز جمعه ۲۸ مارس در مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شد، بر تأثیرات مخرب صنعت مد و نساجی بر محیطزیست تأکید کرد و بیان داشت: اجرای مد آهسته و پایدار، دیگر برای همه ما یک ضرورت است.
این نشست با موضوع «بهسوی زباله صفر در صنعت مد و نساجی» و مشارکت نمایندگی دائم ترکیه در سازمان ملل، بنیاد زباله صفر، برنامه محیطزیست سازمان ملل و برنامه اسکان بشر سازمان ملل برگزار شد. در این رویداد، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، نیز حضور داشت.
امینه اردوغان، بانوی اول ترکیه، با بیان اینکه روز جهانی زباله صفر برای سومین بار برگزار میشود، اظهار داشت: جنبش زباله صفر هر سال در سراسر جهان با سرعت بیشتری گسترش مییابد و به افراد بیشتری دسترسی پیدا میکند. وی افزود: خوشبختانه، یک موج آگاهی جهانی در حال شکلگیری است.
وی همچنین از حمایتهای دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش و همکاری کشورهای مختلف با این جنبش قدردانی کرد.
امینه اردوغان در ادامه با اشاره به تأثیرات زیستمحیطی صنعت مد و نساجی اظهار داشت: همانطور که میدانید، صنعت مد و نساجی سهم بسیار بالایی در آلودگی محیطزیست دارد. به همین دلیل، امسال موضوع «بهسوی زباله صفر در صنعت مد و نساجی» را انتخاب کردیم، زیرا متأسفانه رویکرد مصرف و دور انداختن، به ویژگی اصلی این صنعت تبدیل شده است. اجرای تغییرات آهسته و پایدار در صنعت مد دیگر برای همه ما یک ضرورت است.
وی با انتقاد از روند تولید و مصرف لباس در جهان افزود: هر ثانیه، یک کامیون پر از لباس یا سوزانده میشود یا به محلهای دفن زباله در سراسر جهان ارسال میشود و متأسفانه، ما لباسهایی را که بهراحتی از تن درمیآوریم، طبیعت به این آسانی نمیتواند از خود خارج کند. واقعاً زمان آن رسیده که به روایتهای جدید، گفتمانهای نو و یک بیداری تازه نیاز داشته باشیم.
بانوی اول ترکیه با اشاره به افزایش تولید لباس در صنعت مد بیان داشت: در گذشته، طراحان سالانه حداکثر دو مجموعه ارائه میدادند، اما امروز این تعداد گاهی به شش مجموعه در سال میرسد. تبلیغات نیز روانشناسی مصرفی غیرقابلکنترلی ایجاد کرده و افراد را وارد رقابتی بیپایان برای پیروی از مدهای سریع کرده است. لباسهایی که هیچ فرسایش فیزیکی نداشتهاند، در ذهن افراد منسوخ شده و به زباله تبدیل میشوند.
امینه اردوغان با مقایسه صنعت مد با بحرانهای زیستمحیطی اظهار داشت: طوفانهای مد در کلانشهرها، از طوفانهایی که به دلیل تغییرات اقلیمی هر روز ویرانگرتر میشوند، تفاوتی ندارد. چراکه هیچ لباسی تنها از پارچه، رنگ و طراحی ساخته نشده است؛ بلکه هر تکه لباس، با اتلاف منابع طبیعی، آلودگی محیطزیست و تشدید تغییرات اقلیمی همراه است. این هزینه سنگین، به کل بشریت تحمیل میشود.
وی با اشاره به نقش فرهنگ مصرفگرایی در بحران زیستمحیطی تأکید کرد: امروز، آنچه برای طبیعت، اکوسیستم، تنوع زیستی و منابع طبیعی رخ میدهد، نتیجه فرهنگ مصرفگرایی است. از این رو، همراه با سازمان ملل، خواستار 'شکست آلودگی زباله' هستیم.
امینه اردوغان در ادامه سخنان خود به نمایشگاهی که با شعار «بهاندازه کافی وجود دارد» در سازمان ملل برگزار شده، اشاره کرد و تأکید کرد که ۶۰ درصد از وسایلی که به زباله انداخته میشوند، همچنان قابلاستفاده هستند. وی بر ضرورت تعمیر، بازسازی و استفاده مجدد از وسایل بهجای دور انداختن آنها تأکید کرد.
امینه اردوغان با اشاره به اینکه در گذشته لباسها برای نسلهای متوالی استفاده میشدند، تأکید کرد که زباله صفر بخشی از سبک زندگی طبیعی بود و باید این ارزشها را احیا کرد. وی از طراحان مد خواست با طراحیهای خود مسیر مد پایدار را شکل دهند و امروز را به نقطه عطفی در این حوزه تبدیل کنند.
وی افزود: تنها با دو برابر کردن طول عمر لباسها، میتوان انتشار گازهای گلخانهای را ۴۴ درصد کاهش داد. باید حافظه سنتی در زمینه نساجی را زنده کنیم، گزینههای طبیعی و بادوام را دوباره محبوب کنیم و روند مصرف مسئولانه را به یک جریان غالب تبدیل کنیم.
امینه اردوغان همچنین به تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر کشورهای کمتوسعهیافته اشاره کرد و بیان داشت: متأسفانه، کشورهایی که نقشی در ایجاد بحران اقلیمی ندارند، بیشترین هزینه آن را پرداخت میکنند. برخی از کشورهایی که همواره از فرهنگ و زیباییهای طبیعی آنها تحسین کردهایم، اکنون با خطر نابودی کامل مواجهاند.
وی با تأکید بر اینکه نیاز به نظامی عادلانه و مبتنی بر توزیع منصفانه منابع وجود دارد، افزود: همانطور که رئیسجمهورمان رجب طیب اردوغان بارها تأکید کرده است، اصلاحات در سازمان ملل برای مقابله با تغییرات اقلیمی از اهمیت ویژهای برخوردار است. من هم از همین تریبون بار دیگر این پیام را تکرار میکنم: جهان از پنج کشور بزرگتر است و جهانی عادلانهتر ممکن است.
امینه اردوغان با اشاره به نتایج جنبش زباله صفر ترکیه اظهار داشت: ما تاکنون بیش از ۷۴ میلیون تن زباله را بازیافت کردهایم و از این طریق ۲۵۶ میلیارد لیر به اقتصاد کشور اضافه شده است. همچنین، با جلوگیری از قطع ۵۵۲ میلیون درخت، مانع انتشار ۱۵۰ میلیون تن گاز گلخانهای شدهایم و ۱.۷ تریلیون مترمکعب آب صرفهجویی کردهایم.
وی در پایان، با دعوت از همه مردم جهان برای پیوستن به این جنبش بیان داشت: از کودکان تا سالمندان، همه را به پیوستن به رویای جهانی بدون زباله دعوت میکنم. راز دریا، در یک قطره پنهان است. کافی است ایمان داشته باشیم، کنار هم بایستیم و بزرگترین داستان موفقیت بشریت را برای نسلهای آینده به میراث بگذاریم.
امینه اردوغان همچنین فرا رسیدن عید فطر را به تمام مسلمانان تبریک گفت و سخنان خود را با آرزوی «جهانی مرفه، عادلانه و قابلزیست برای همه» به پایان رساند.
