بحران جدی آب در ایران؛ کسری ۵۹ میلیارد مترمکعبی منابع آب زیرزمینی

رئیس مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران هشدار داد که کسری ۵۹ میلیارد مترمکعبی منابع آب زیرزمینی و کاهش سرانه آب تجدیدپذیر، ایران را با بحران جدی آب مواجه کرده است.

دختران بلوچستانی درحال تماشای پرشدن ظرف آب از چاه ، زابل / عکس: Reuters / Reuters

کوروش صادق‌زاده، رئیس مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران، روز سه‌شنبه ۱۶ سپتامبر در نشست بررسی چالش‌های کشاورزی و آب استان گلستان با ارائه آمارهای هشداردهنده گفت: سرانه آب تجدیدپذیر کشور از دو هزار و ۳۰۰ مترمکعب به هزار و ۲۰۰ مترمکعب سقوط کرده است و کسری برداشت از منابع آب زیرزمینی به ۵۹ میلیارد مترمکعب رسیده است.

وی افزود: کل برداشت از منابع آبی کشور نیز از ۸۱ به ۹۴ میلیارد مترمکعب افزایش یافته که باعث شوری زمین‌های کشاورزی، کاهش کیفیت آب‌وخاک، افت باروری و نشست زمین در بسیاری از مناطق شده است.

صادق‌زاده راهکارهایی برای مقابله با این بحران ارائه کرد که شامل کاهش مصرف آب کشاورزی از ۸۲ به ۵۰ میلیارد مترمکعب طی ۱۰ تا ۲۰ سال آینده، افزایش بهره‌وری آب کشاورزی از ۱.۲ به ۳ درصد، تغذیه مصنوعی سفره‌های آب زیرزمینی، ترویج مفهوم آب مجازی و تغییر الگوی کشت به سمت محصولات کم‌مصرف و صادرات‌محور است.

او با اشاره به تجربه موفق ایالت کالیفرنیای آمریکا در مدیریت مصرف آب، خواستار اجرای سیاست‌های مشابه در ایران شد و از اتاق بازرگانی خواست با روشنگری درباره تهدیدات محیط زیستی، سیاست‌گذاران را به سمت توسعه پایدار هدایت کند.

در بخش دیگری از نشست، صادق‌زاده به وضعیت استان گلستان اشاره کرد و گفت: این استان به‌جای صنعتی‌شدن، به کشاورزی وابسته مانده و باید تولیدات آن با ارزش‌افزوده بالا همراه شود.

امیر یوسفی، رئیس اتاق بازرگانی گرگان، نیز با تأکید بر اهمیت حفظ منابع آب‌وخاک برای نسل‌های آینده اظهار داشت: مسئولیت داریم این منابع را با امانت‌داری به آیندگان منتقل کنیم.

وی افزود که تولید گندم استان گلستان به دلیل کاهش بارندگی و شرایط اقلیمی نامساعد، از ۱.۲ میلیون تن به کمتر از ۶۰۰ هزار تن کاهش یافته و خواستار اجرای الگوی کشت با حمایت‌های دولتی شد.