یک طرح جدید در پارلمان تاجیکستان مبنی بر اعمال محدودیت بر استفاده کودکان و نوجوانان از شبکههای اجتماعی، بحثهای گستردهای را در میان شهروندان و کارشناسان ایجاد کرده است. این طرح توسط دلنوزا احمدزاده، نماینده پارلمان، در مقالهای در روزنامه «نارودنایا گازتا» مطرح شد.
او پیشنهاد داد کودکان زیر ۱۴ سال به طور کامل از دسترسی به شبکههای اجتماعی منع شوند و نوجوانان ۱۴ تا ۱۷ سال تنها با رضایت کتبی والدین اجازه استفاده داشته باشند.
احمدزاده با اشاره به اصلاحات پیشین در قانون حمایت از حقوق کودکان که در سال جاری به تصویب رسیده، گفت این تغییرات که عمدتاً بر مقابله با محتوای مضر و نادرست تمرکز داشتند، کافی نیستند.
وی تأکید کرد: لازم است اصلاحات بیشتری برای کنترل استفاده کودکان و نوجوانان از شبکههای اجتماعی صورت گیرد.
این طرح اما با مخالفت برخی کارشناسان روبهرو شده است. یک کارشناس در حوزه رسانه، هشدار داد که ممنوعیتهای کلی میتواند نتیجهای معکوس داشته باشد و گفت: ممنوعیت راهحل نیست. اگر آن را قدغن کنید، علاقه فقط بیشتر میشود و جوانان راههایی برای پنهانکردن فعالیت خود پیدا میکنند. چنین اقداماتی آنها را از نظر توسعه فناورانه عقب میبرد. نظارت مؤثرتر است.
این کارشناس میگوید کودکان بهراحتی محدودیتهای سنی پلتفرمها را با تاریخ تولد جعلی یا استفاده از دستگاه والدین دور میزنند.
وی همکاری نزدیکتر با شرکتهایی مانند «متا» و گنجاندن آموزش سواد رسانهای در مدارس را راهکارهایی مؤثرتر دانست و افزود: کودکان باید از همان سالهای ابتدایی یاد بگیرند چگونه مسئولانه از اینترنت و شبکههای اجتماعی استفاده کنند و بتوانند اطلاعات نادرست یا مضر را تشخیص دهند.
این کارشناس همچنین گفت: شبکههای اجتماعی میتوانند ابزار آموزشی باشند به شرطی که محتوای باکیفیت به زبان تاجیکی وجود داشته باشد.
افکار عمومی در دوشنبه نیز نسبت به این طرح دیدگاههای متفاوتی دارد. برخی شهروندان از اعمال محدودیتها حمایت میکنند، اما گروهی دیگر بر جنبههای مثبت شبکههای اجتماعی در آموزش و رشد فردی تأکید دارند.