ترکیه تا ۲۰۵۰ به تولیدکننده جهانی فناوری هستهای تبدیل میشود
ترکیه قصد دارد تا سال ۲۰۵۰ به تولیدکننده و تأمینکننده جهانی فناوری هستهای تبدیل شود و در چارچوب برنامه بلندمدت انرژی خود، ظرفیت حدود ۲۰ گیگاوات برق هستهای ایجاد کند.
ظفر دمیرجان، معاون وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه، شنبه گذشته در جریان «هفته جهانی انرژی هستهای» در مسکو از برنامه ترکیه برای توسعه توانمندیهای داخلی در طراحی و ساخت رآکتورها و کاهش وابستگی به تأمینکنندگان خارجی خبر داد. وی اعلام کرد ترکیه تا سال ۲۰۵۰ قصد دارد ظرفیت حدود ۲۰ گیگاوات برق هستهای ایجاد کند و با بهرهگیری از پروژههای داخلی مانند نیروگاه آککویو و رآکتورهای کوچک مدولار (SMR) به تولیدکننده و تأمینکننده جهانی فناوری هستهای تبدیل شود.
دمیرجان در این رویداد گفت: انرژی هستهای به یک ضرورت برای کشورهایی تبدیل شده است که با چالشهای اقلیمی تحت چارچوب توافقنامه پاریس مواجهاند و ترکیه نیز برنامهها و اهداف خود را مطابق با این الزامات تعیین کرده است.
وی افزود: هدف ما تولید رآکتور در داخل ترکیه است و سپس گسترش این توانمندی در سطح جهانی. وی با اشاره به پیشرفتهای پروژه نیروگاه هستهای آککویو تصریح کرد ترکیه فراتر از ساخت و بهرهبرداری رآکتورها حرکت میکند و قصد دارد توانمندیهای داخلی برای طراحی و تولید سیستمهای هستهای را توسعه دهد تا وابستگی به تأمینکنندگان خارجی کاهش یابد.
دمیرجان همچنین توضیح داد: برای تحقق این هدف، ترکیه در حال سرمایهگذاری در برنامههای آموزشی و فنی برای تربیت نیروی انسانی متخصص است. ارتقای صنعتی نیز در جریان است تا تولیدات داخلی با استانداردهای هستهای تطبیق یابد. وی تأکید کرد: این تلاشها به منظور ایجاد یک اکوسیستم کامل هستهای طراحی شده است که بتواند خودکفا باشد و در آینده به بازارهای صادراتی نیز خدمت کند.
رآکتورهای کوچک مدولار، محور استراتژی آینده
دمیرجان در ادامه گفت: بخش مهمی از استراتژی ما شامل رآکتورهای کوچک مدولار (SMR) است؛ فناوری جدیدی که انعطافپذیری بالاتر، زمان ساخت کوتاهتر و هزینه احتمالی کمتر نسبت به نیروگاههای بزرگ سنتی ارائه میدهد.
وی افزود: وزارتخانه در حال تدوین یک برنامه عملیاتی برای حمایت از رآکتورهای کوچک مدولار (SMR) است که با چارچوب قانونی همراه بوده و اجازه اتصال آنها به شبکه برق ملی را فراهم میکند.
به گفته دمیرجان، ترکیه انتظار دارد تا سال ۲۰۵۰ حدود یکچهارم از ظرفیت هستهای برنامهریزیشده خود، معادل ۵ گیگاوات، از طریق این رآکتورهای کوچک مدولار تأمین شود. وی تصریح کرد: این فناوریها نه تنها برای ترکیه، بلکه برای جهان نیز جدید هستند. ما پتانسیل آنها را شناسایی کردهایم و قصد داریم پیشرفتهایی، از جمله در طراحی داخلی، حاصل کنیم.
پروژههای جاری و برنامههای آتی
اولین نیروگاه هستهای ترکیه، آککویو، در استان مرسین در حال ساخت است و بر اساس توافقنامه بیندولتی ۲۰۱۰ با روسیه پیش میرود. این پروژه شامل چهار واحد است که در حال ساخت هستند و انتظار میرود پس از بهرهبرداری در سال ۲۰۲۸، حدود ۱۰ درصد از تقاضای برق کشور را تأمین کند.
علاوه بر آککویو، ترکیه برنامههایی برای نیروگاههای بزرگ دیگر در سینوپ در سواحل دریای سیاه و در منطقه تراس شمال غربی دارد. این پروژهها ستون فقرات برنامه هستهای ترکیه را تشکیل میدهند و مکمل سرمایهگذاریهای آینده در رآکتورهای مدولار خواهند بود.
دمیرجان درباره همکاریهای بینالمللی نیز گفت: هفته گذشته، آنکارا یادداشت تفاهم همکاری استراتژیک در زمینه انرژی هستهای با ایالات متحده امضا کرد که گامی در جهت تقویت نقش دوگانه ترکیه به عنوان اپراتور انرژی و تأمینکننده فناوری محسوب میشود. وی تأکید کرد: این توافقنامه همکاری جاری ترکیه با روسیه در پروژه آککویو را نیز تکمیل میکند.