رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، روز چهارشنبه هشتم اکتبر در مسیر بازگشت از دوازدهمین اجلاس سازمان دولتهای ترک که در شهر قبله جمهوری آذربایجان برگزار شد، طی گفتوگو با خبرنگاران اعلام کرد که روابط آنکارا و واشنگتن پس از گفتوگوهای اخیر با دونالد ترامپ،رئیسجمهور آمریکا، درباره برنامه جنگندههای اف-۳۵، لغو تحریمهای کاتسا و همکاریهای دفاعی، وارد مرحلهای جدیدی شده است.
ایشان اظهار داشت که سفر اخیرش به ایالات متحده و تماسهای تلفنی بعدی با ترامپ نشانههای امیدوارکنندهای در خصوص موضوعات کلیدی که در سالهای اخیر روابط دو کشور را تیره کرده بود، به همراه داشته است.
رئیسجمهور اردوغان افزود: ما هم درباره برنامه اف-۳۵ و هم تحریمهای کاتسا گفتوگو کردیم و از رئیسجمهور ترامپ پیامهایی مثبتی دریافت کردیم.
وی اظهار داشت که ترکیه شریک پروژه اف-۳۵ بوده، هزینههای آن را پرداخته و تمامی تعهدات خود را انجام داده است. هیچ دلیلی مشروع برای کنار گذاشتن ترکیه از این برنامه وجود ندارد و ما برای حل این موضوع تلاش میکنیم.
به گفته رئیسجمهور اردوغان، گفتوگوهای فنی درباره پروژه جنگنده و رفع تحریمها همچنان ادامه دارد و آنکارا امیدوار است این روندها با نتیجهای مثبت به پایان برسند.
اردوغان تأکید کرد: سفر ما آغازگر دورهای جدید در روابط ترکیه و آمریکا بوده است. دورهای که دوستی و گفتوگوی ما را تقویت میکند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به پرونده بانک ترکیه، هالکبانک، اشاره کرد و اظهار داشت که ترامپ در دیدارها و تماسهای تلفنی اخیر خود اعلام کرده است که مشکل هالکبانک برای آمریکا تمام شده است.
رئیسجمهور ترکیه در ادامه افزود با وجود باقی ماندن برخی مراحل اداری، انتظار دارد پرونده بهزودی بهطور رسمی بسته شود و امیدوار است این روند با سرعت و نتیجهای مثبت به پایان برسد.
در ادامه رئیسجمهور اردوغان با اشاره به تحولات غزه اظهار داشت که اولویت آنکارا برقراری آتشبس فوری و جامع است.
وی افزود که رساندن کمکهای انسانی بدون مانع و بازسازی زیرساختهای غزه که در حملات اسرائیل تخریب شده، از دیگر اولویتهای ترکیه است و امنیت غزه و اداره آن باید در دست فلسطینیان باقی بماند.
اردوغان با تأکید بر اهمیت مذاکرات جاری در شرمالشیخ، گفتوگوهای پیشرو را بسیار مهم ارزیابی کرد و خاطرنشان ساخت که رئیس سازمان اطلاعات ملی ترکیه (میت) در این نشستها حضور دارد.
رئیسجمهور ترکیه ابراز امیدواری کرد که اسرائیل به وعدههای خود پایبند بماند و روند صلح را تضعیف نکند. وی همچنین اضافه کرد که آنکارا در مسیر دستیابی به آتشبس و صلح پایدار، ضمن حفظ امید، با احتیاط حرکت میکند.
اردوغان در ادامه با اشاره به عملیات «ناوگان جهانی صمود» اظهار داشت که ترکیه با اقداماتی هماهنگ موفق شد در مرحله نخست ۳۶ فعال ترک و ۱۳۷ فعال خارجی و در مرحله دوم ۱۴ شهروند ترک و ۲ شهروند خارجی را به سلامت به کشور بازگرداند.
وی افزود که این عملیات ضمن شکستن محاصره غزه، اهمیت بینالمللی و انسانی قابل توجهی داشت و ترکیه از ابتدا با پایش مستمر از طریق پهپادها و ناوگان خود، این روند را به دقت دنبال کرده است.
اردوغان تأکید کرد که تمامی اقدامات ترکیه در چارچوب دیپلماسی و حقوق بینالملل بوده و ترکیه از هیچ تلاشی برای احقاق حقوق شهروندان و فعالان دست برنداشته است.
رئیسجمهور ترکیه درباره سوریه نیز بیان داشت که ترکیه اجازه نخواهد داد بیثباتی جدیدی در سوریه ایجاد شود. وی تصریح کرد: ترکیه تمامی تحولات میدانی را از نزدیک دنبال میکند. صبر، درایت و رفتار متین ما هرگز نباید بهعنوان نشانهای از ضعف تلقی شود.
رئیسجمهور اردوغان در خصوص نیروهای موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» نیز افزود که این نیروها باید به تعهدات خود عمل کنند و روند ادغام با سوریه را به طور کامل به سرانجام برسانند.
اردوغان با اشاره به سفر خود به جمهوری آذربایجان اعلام کرد که سازمان دولتهای ترک دیگر صرفاً یک سازمان فرهنگی نیست و اکنون به بستری برای همبستگی و همکاری راهبردی تبدیل شده است.
وی افزود که همکاری میان کشورهای عضو در حوزههای اطلاعاتی، امنیت مرزی و دفاع سایبری در حال گسترش است و اعضای سازمان در برابر بحرانها و تنشهای جهانی اقدامات پیشگیرانه و آمادهسازیهای لازم را انجام میدهند.
