سرمایهگذاری ۵۰۰ میلیوندلاری قزاقستان برای احداث خطآهن ترانزیتی میان آسیای مرکزی و بنادر جنوبی
در پی دیدار مقامهای اداره طالبان و هیئت قزاقستانی در کابل، دو طرف با تشکیل کمیته مشترک فنی و مالی برای اجرای پروژه راهآهن تورغندی–هرات–اسپینبولدک موافقت کردند. قزاقستان در این طرح راهبردی ۵۰۰ میلیون دلار سرمایهگذاری خواهد کرد.
در تاریخ نهم اکتبر، مقامهای وزارت خدمات عمومی اداره طالبان و هیئتی از قزاقستان به ریاست سفیر این کشور در کابل نشستی رسمی برگزار کردند که محور اصلی آن توسعه همکاریهای اقتصادی، تجاری و ترانزیتی میان دو کشور بود. در این نشست، معاونان فنی و راهآهن وزارت خدمات عمومی اداره طالبان و نیز مقامهایی از وزارتخانههای صنعت، ساختمان و حملونقل قزاقستان حضور داشتند.
هدف این دیدار، بررسی برنامه عملی پروژههای ریلی تورغندی–هرات و هرات–اسپینبولدک عنوان شد. مقامهای افغان در جریان جلسه، اطلاعات فنی دقیقی از پروژههای در حال اجرا ارائه دادند و اعلام کردند که بررسیهای فنی مسیر هرات–قندهار به پایان رسیده و طراحی آن در حال انجام است.
در پایان این نشست، دو طرف صورتجلسه و برنامه عملی همکاری را امضا کرده و تصمیم گرفتند کمیتهای مشترک در سطح فنی و مالی برای آغاز اجرای پروژهها تشکیل دهند. قرار است این کمیته جزئیات مربوط به چارچوبهای حقوقی و مالی پروژه را بررسی کرده و در آینده نزدیک، تیم فنی قزاقستان نیز برای آغاز مراحل اجرایی به افغانستان سفر کند.
وزارت خدمات عمومی اداره طالبان در بیانیهای اعلام کرد که افغانستان برای آغاز عملی پروژههای ریلی آمادگی کامل دارد و این طرحها مطابق قوانین داخلی کشور اجرا خواهند شد.
قزاقستان و افغانستان پیشتر در ۲۴ آوریل ۲۰۲۵ با امضای پروتکلی در کابل، اجرای پروژه راهآهن تورغندی–هرات–اسپینبولدک را رسماً آغاز کرده بودند. این توافق در جریان سفر سریک ژومانگارین، معاون نخستوزیر و وزیر اقتصاد ملی قزاقستان، به کابل و در دیدار با عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخستوزیر اداره طالبان، صورت گرفته بود.
بر اساس مفاد پروتکل، قزاقستان متعهد شده است حدود ۵۰۰ میلیون دلار در این پروژه سرمایهگذاری کند. این خط ریلی از شمال غرب افغانستان آغاز و با گذر از هرات به اسپینبولدک در جنوب کشور میرسد. مرحله بعدی پروژه شامل امتداد مسیر تا قندهار و ایجاد یک مرکز حملونقل بزرگ در شهر هرات خواهد بود.
پروژه یادشده یکی از حلقههای کلیدی در اتصال آسیای مرکزی به بنادر جنوبی و دسترسی به آبهای آزاد به شمار میرود و انتظار میرود ظرفیت حمل بار سالانه آن به ۳۵ تا ۴۰ میلیون تن برسد. این مسیر بهعنوان کوتاهترین گذرگاه زمینی برای انتقال کالا میان آسیای مرکزی و جنوب آسیا شناخته میشود و میتواند زمان حملونقل را تا ده برابر کاهش دهد.
طرح راهآهن تورغندی–هرات–اسپینبولدک با حمایت مرکز مالی بینالمللی آستانه پیش میرود و در چارچوب آن، احتمال ایجاد شرکت مشترک میان راهآهن قزاقستان، افغانستان و ترکمنستان نیز مطرح شده است.