باستان‌شناسان در شهر باستانی کولوسای در غرب ترکیه و واقع در استان دنیزلی، موفق به کشف ۶۰ آرامگاه متعلق به حدود ۲۲۰۰ سال پیش شدند. این کشف در جریان کاوش‌های انجام‌شده در محوطه‌ای در منطقه اژه و در دامنه‌های کوه هوناز استان دنیزلی صورت گرفته است.
باریش یئنر، باستان‌شناس و سرپرست تیم کاوش از دانشگاه پاموک‌قلعه، در گفت‌وگو با خبرگزاری آنادولو اعلام کرد: در کولوسای، آنچه به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین نِکروپولیس آنادولو باشد کشف کردیم که شامل آرامگاه‌های سنگ‌بریده و ناودانی‌شکل است.
وی افزود: پس از برداشتن لایه سطحی خاک، حدود ۶۵ آرامگاه شناسایی کردیم که ۶۰ مورد از آن‌ها را کاوش شده است؛ در این آرامگاه‌ها علاوه بر بقایای استخوانی، داده‌های ارزشمند باستان‌شناسی نیز به دست آمد.
یئنر با اشاره به انتخاب سنگ‌های تراورتن برای ایجاد گورستان‌ها افزود: مردم آن دوران از ویژگی‌های زمین‌شناسی و توپوگرافی منطقه بیشترین بهره را می‌بردند؛ برای حفظ زمین‌های کشاورزی، به‌ویژه در شرایطی که تولید غلات رواج داشت، زمین‌های سنگی تراورتن به‌عنوان گورستان مورد استفاده قرار گرفت.
به گفته یئنر، یافته‌ها نشان می‌دهد مردم کولوسای به نظام‌های اعتقادی حفاظتی توجه ویژه‌ای داشتند. وی گفت: در آرامگاه‌ها تعداد زیادی طلسم، تعویذ و سنگ یافتیم که تصور می‌شد خاصیت درمانی داشته باشند؛ این اشیاء نشان‌دهنده باور عمیق مردم به جادو و لزوم حفاظت معنوی بودند و ارتباط آیین‌های تدفین با مناسک دینی روزمره را روشن می‌کنند.
در میان هدایای تدفینی کشف شده، بطری‌های سفالی و شیشه‌ای، چراغ‌های روغنی که برای روشنایی در زندگی و سفر پس از مرگ قرار داده می‌شدند، همچنین سکه‌ها و وسایل شخصی مانند صندل شناسایی شده است.
یئنر تأکید کرد: یافته‌های کولوسای می‌تواند خلأ تاریخی مهمی را در این منطقه پر کند و اکنون مجموعه‌ای از داده‌ها در اختیار ما قرار گرفته است.
این کاوش‌ها پس از سه سال بررسی سطحی، در چارچوب پروژه «میراثی برای آینده» وزارت فرهنگ و توریسم ترکیه آغاز شد و همچنان ادامه دارد. با وجود گذر زمان، کولوسای همچنان با یافته‌های جدید، باستان‌شناسان را شگفت‌زده می‌کند و ظرفیت بالایی برای گردشگری تاریخی و مذهبی در آینده دارد.
