پایان اجلاس گروه ۲۰ در ژوهانسبورگ؛ آفریقای جنوبی ریاست را به آمریکای غایب واگذار کرد

اجلاس گروه ۲۰ در ژوهانسبورگ روز یکشنبه ۲۳ نوامبر با اعلام رسمی پایان نشست از سوی سیریل رامافوسا، رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی، و واگذاری ریاست دوره‌ای به ایالات متحده خاتمه یافت. این تغییر در شرایطی صورت گرفت که آمریکا، به‌رغم آنکه جانشین آفریقای جنوبی در دوره بعد است، در نشست رهبران حضور نداشت.

رامافوسا در سخنان خود گفت آفریقای جنوبی از دوره ریاست خود برای قراردادن اولویت‌های آفریقا و جنوب جهانی در مرکز دستور کار استفاده کرده و این رویکرد را ادامهٔ مسیر توسعه‌محور ریاست‌های پیشین در اندونزی، هند و برزیل دانست.

وی میزبانی این اجلاس را مایه افتخار توصیف کرد و گفت برگزاری اولین نشست گروه ۲۰ در خاک آفریقا رویدادی مهم برای تمامی ملت‌های این قاره است.

رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی تصریح کرد: با درک اهمیت این نقطه عطف، ما تلاش کرده‌ایم منافع رشد و توسعه آفریقا را در قلب دستور کار گروه ۲۰ قرار دهیم.

وی افزود بزرگ‌ترین فرصت برای شکوفایی در قرن بیست ویکم در آفریقاست و بر ضرورت شکل‌گیری شراکت‌های قوی میان آفریقا، گروه ۲۰ و دیگر بازیگران جهانی تأکید کرد.

رامافوسا گفت بیانیه اجلاس صرفاً یک متن تشریفاتی نیست و تعهد به اقداماتی عملی را نشان می‌دهد که می‌تواند برای مردم جهان سودمند باشد. در این بیانیه رهبران کشورها بر تلاش برای دستیابی به صلحی عادلانه، جامع و پایدار در سودان، جمهوری دموکراتیک کنگو، سرزمین‌های اشغالی فلسطین و اوکراین تأکید کردند و تروریسم را در تمام اشکال و نمودهای آن محکوم کردند.

اجلاس در حالی آغاز شد که آمریکا هیچ مقام ارشدی را برای حضور در نشست اعزام نکرده بود. این غیبت، باوجودآنکه ریاست دوره‌ای باید معمولاً در سطح رؤسای کشورها یا مقام‌های بلندپایه تحویل داده شود، به انتقاداتی در حاشیه اجلاس منجر شد.

رونالد لامولا، وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی، در یک نشست خبری گفت واشنگتن قصد داشته فرایند تحویل را از طریق کاردار سفارت خود انجام دهد، اما این انتقال باید در سطح رئیس‌جمهور یا وزیرِ منصوب از سوی رئیس‌جمهور ایالات متحده انجام شود.

وی افزود باتوجه‌به تعیین کاردار، تحویل رسمی ریاست از روز دوشنبه در ساختمان وزارت خارجه آفریقای جنوبی انجام خواهد شد.

پیش‌تر در ابتدای ماه جاری، دونالد ترامپ اعلام کرده بود که هیچ مقام آمریکایی را به ژوهانسبورگ اعزام نخواهد کرد و دولت آفریقای جنوبی را به نقض حقوق بشر علیه جمعیت سفیدپوست آفریکانر متهم کرده بود؛ ادعاهایی که پرتوریا بارها رد کرده است.

اختلافات گسترده در مواضع داخلی و خارجی دو کشور باعث شده روابط واشنگتن و پرتوریا به پایین‌ترین سطح در سال‌های اخیر برسد.