رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، در راه بازگشت از ایالات متحده و شرکت در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در پاسخ به سوال خبرنگاران جزئیات مذاکرات و دیدارهای خود با رهبران کشورهای مختلف و موضوعات مهم منطقهای و بینالمللی را تشریح کرد.
رئیس جمهور ترکیه با اشاره به حضور در نشست امسال مجمع عمومی سازمان ملل اعلام کرد که مسائل فلسطین و نسلکشی در غزه بیش از هر موضوع دیگری بر این نشست تأثیر داشته است و تصمیم بریتانیا و فرانسه برای بهرسمیتشناختن فلسطین را «تاریخی» توصیف کرد.
وی افزود: شمار کشورهایی که فلسطین را به رسمیت شناختهاند از ۱۵۰ کشور گذشته و حمایت از راهحل دو دولتی در حال افزایش است، اما جامعه بینالمللی باید این حمایت را به اقدامات عملی تبدیل کند.
اردوغان همچنین ضمن اشاره به سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل که موضوعاتی چون مسئله سوریه، جنگ اوکراین و روسیه، حقوق جمهوری ترک قبرس شمالی و تلاشها برای صلح و ثبات منطقه را در بر داشت، جزئیات دیدارهای خود با رهبران کشورهای مختلف و نمایندگان جامعه ترک-آمریکایی را تشریح کرد.
دیدار با رئیسجمهور آمریکا
رئیس جمهور ترکیه درباره دیدار خود با دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، اظهار داشت که این ملاقات تاریخی بوده و انتظار دارد تأثیر مثبتی بر روابط دو کشور داشته باشد. وی گفت: گفتوگو در فضایی صمیمی، سازنده و مؤثر صورت گرفت.
اردوغان تأکید کرد که دو کشور بر مبنای احترام متقابل روابط خود را دنبال میکنند و درباره توسعه تجارت و سرمایهگذاری، هدف ۱۰۰ میلیارد دلاری حجم تجارت، وضعیت غزه و بحران انسانی آن و مسائل سوریه بحث و تبادل نظر کردهاند.
اردوغان اشاره کرد که هر دو طرف بر توقف خشونتها و حمایت از صلح جهانی توافق دارند و امیدوارند در کوتاهمدت نتایج ملموسی حاصل شود
رئیسجمهور اردوغان در مورد بحران غزه بیان داشت که دیدار با ترامپ نقش مهمی در نشان دادن ارادهها برای پایان دادن به کشتار داشت و درباره آتشبس فوری و مسیر رسیدن به صلح پایدار در فلسطین به توافق رسیدهاند.
وی تأکید کرد که راهحل دو دولتی تنها فرمولی است که میتواند صلح پایدار را در منطقه برقرار کند و توقف کشتار کودکان، زنان و غیرنظامیان بیگناه اولویت اصلی ترکیه است.
وضعیت فلسطین و واکنش جامعه بینالمللی
اردوغان در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره انزوای اسرائیل و وضعیت غزه گفت: تصاویر ارائه شده در مجمع عمومی واقعیتهای دردناک منطقه را به جهانیان منتقل کرده است.
وی تأکید کرد: حمایت از راهحل دو دولتی اکنون بسیاری از کشورهایی را که پیشتر بیتفاوت بودند، در کنار ترکیه قرار داده و کسانی که در کشتارها و نقض حقوق بشر نقش داشتهاند، روزی در برابر قانون و تاریخ پاسخ خواهند داد.
رئیسجمهور ترکیه درباره تصمیم بریتانیا و فرانسه برای بهرسمیتشناختن فلسطین تصریح کرد: این اقدام اهمیت تاریخی دارد و تلاشهای دیپلماتیک ترکیه و دیگر کشورها نقش عمدهای در رسیدن به این نقطه داشته است.
سوریه و ثبات منطقه
رئیسجمهور ترکیه در ادامه درباره مسئله سوریه با اشاره به اهمیت حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور برای ترکیه، اظهار داشت: حضور در مجمع عمومی سازمان ملل برای مشروعیت بینالمللی سوریه مهم بود.
اردوغان از توسعه پروژههای همکاری با سوریه در تمامی زمینهها خبر داد. تصریح کرد: خواهان کشوری هستیم که سوریها با همه هویتهایشان شامل عربها، ترکمنها، کردها، سنیها، علویها، دروزیها و مسیحیان در آن در صلح کنار یکدیگر زندگی کنند. دولت سوریه نیز همین احساسات را با ما سهیم است. از هر اقدامی که بخواهد این وضعیت را برهم بزند چشم پوشی نخواهیم کرد.
رئیسجمهور ترکیه همچنین تأکید کرد: سازمانهای تروریستی در آینده سوریه جایی ندارند و جامعه بینالمللی باید گامهایی برای تضمین صلح و ثبات در این کشور بردارد و از حمایت یا تشویق تروریسم در منطقه خودداری کند.
روابط با مصر و نقش ترکیه در منطقه
اردوغان بر روابط خوب با مصر و برگزاری اولین مانور نظامی مشترک دریایی پس از ۱۳ سال در مدیترانه بهعنوان شاخصهای ملموس نقش ترکیه در صلح و امنیت منطقه اشاره کرد و گفت: ترکیه و مصر دو کشور کلیدی منطقه هستند و روابطشان به سطح تاریخی ارتقاء یافته است.
جمهوری ترک قبرس شمالی
رئیسجمهور ترکیه درباره مسئله قبرس به وضوح اظهار داشت: رویکرد فدرالی دیگر مطرح نیست و تنها راهحل واقعی، به رسمیت شناختن وجود دو دولت جداگانه در جزیره است.
اردوغان تأکید کرد که ترکهای قبرس هرگز به عنوان اقلیت پذیرفته نخواهند شد و ترکیه بهعنوان سرزمین مادری و ضامن، هرگز ترکهای قبرس را تنها نخواهد گذاشت.
نتایج تلاشهای دیپلماتیک ترکیه
اردوغان با اشاره به نتایج ملموس تلاشهای ترکیه در مسائل بحرانی کنونی، از جمله ایجاد کریدور غلات از طریق دریای سیاه، تبادل اسرا و مذاکرات استانبول، بیان داشت که اقدامات ترکیه بیثمر نبوده و تا زمانی که خونریزیها متوقف نشود، به تلاش برای ایجاد صلح و ثبات ادامه خواهد داد.
وی همچنین به اهمیت وجود «خانه ترک» در آمریکا بهعنوان مرکزی برای میزبانی دوستان و همتایان بینالمللی اشاره کرد و گفت: حضور فعال ترکیه در این مرکز نشاندهنده افزایش نفوذ و اثرگذاری کشورمان در مسائل بینالمللی است.
اردوغان در پایان تأکید کرد که دیدار با رؤسای دولتها و مذاکرات با فعالان اقتصادی، موقعیت ترکیه را در سطح جهانی تقویت کرده و فرصت شنیدن دیدگاهها و اطلاعات ارزشمند از طرف مقابل را فراهم میآورد، و میتواند در حل مسائل جهانی، از جمله بحران فلسطین، مؤثر باشد.
