هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه روز جمعه ۲۹ نوامبر در نشست خبری مشترک با یوهان واده‌فول، وزیر امور خارجه آلمان، در برلین، اظهار داشت: اراده بسیار قدرتمندی برای پیشبرد روابط ترکیه و آلمان، و همچنین روابط ترکیه و اتحادیه اروپا، در این دوران نامطمئن و بحران‌محور وجود دارد. ما به عنوان وزرای خارجه، برنامه‌ریزی و هماهنگی لازم را انجام می‌دهیم.
او با اشاره به اینکه روابط ترکیه و آلمان طی دوره اخیر با روحیه‌ای جدید، شتاب تازه‌ای گرفته به سفرهای واده‌فول و صدراعظم آلمان فریدریش مرتس به ترکیه اشاره کرد و افزود: نشست بعدی سازوکار گفت‌وگوی راهبردی دو کشور در نیمه نخست سال ۲۰۲۶ برگزار خواهد شد.
روابط اقتصادی
فیدان اظهار داشت آلمان بزرگ‌ترین بازار صادراتی ترکیه در اروپا و بزرگ‌ترین مقصد صادراتی آن در جهان است و حجم تجارت دوجانبه از ۵۰ میلیارد دلار در مسیر افزایش به ۶۰ میلیارد دلار قرار دارد.
او بر تداوم تلاش‌ها برای افزایش بیشتر سرمایه‌گذاری‌های متقابل تأکید کرد و گفت: نشست کمیته مشترک اقتصادی و تجاری که انتظار می‌رود در نیمه نخست سال آینده برگزار شود، همراه با مجمع انرژی و معدن، به پیشبرد روابط اقتصادی ما کمک خواهد کرد.
وی افزود علاوه بر بخش‌هایی که در حال حاضر در آنها قوی هستیم، پتانسیل قابل توجهی برای همکاری در زمینه‌های شکل‌دهنده قرن بیست و یکم، مانند انرژی‌های تجدیدپذیر، هوش مصنوعی، فناوری پیشرفته و دیجیتال‌سازی وجود دارد.
فیدان با برجسته کردن سهم عمده جامعه ترک در آلمان در زمینه‌هایی از اقتصاد گرفته تا علم، هنر و ورزش، گفت که دستاوردهای آنها، مایه افتخار هم برای ترکیه و هم برای آلمان است.
فیدان افزود که در طول سفر خود، با بازرگانان و نمایندگان سازمان‌های جامعه مدنی فعال در آلمان نیز دیدار خواهد کرد.
روابط ترکیه و اتحادیه اروپا
فیدان گفت که روابط ترکیه و اتحادیه اروپا نیز در طول مذاکراتش با وادفول مورد بحث قرار خواهد گرفت و تاکید کرد که ترکیه با ارزیابی مبتنی بر معیارها، در روند عضویت مشکلی ندارد.
وی افزود که ترکیه هیچ مشکلی در مورد ارزیابی‌های مبتنی بر معیار در فرآیند عضویت در اتحادیه اروپا ندارد.
وی گفت: اگر می‌خواهید وارد یک باشگاه شوید، آن باشگاه قوانینی دارد و شما الزامات لازم را برآورده می‌کنید. اما مسئله اصلی این است که روند عضویت در حال حاضر پیشرفتی ندارد و هیچ فصلی باز نمی‌شود.
او با اشاره به گفت‌وگوهای جامع با واده‌فول افزود: انتظار ما همچنان این است که اتحادیه اروپا فصل‌های عضویت را دوباره باز کند و با ترکیه به عادی‌ترین شکل ممکن پیش برود.
فیدان همچنین از اراده سیاسی بسیار قوی رئیس‌جمهور رجب طیب اردوغان در روند اتحادیه اروپا یاد کرد و گفت که گام‌های لازم بررسی شده است.
او به موضوعات در جریان موجود از جمله به‌روزرسانی اتحادیه گمرکی، گفت‌وگو درباره آزادسازی روادید و مشکلات شهروندان ترکیه در دریافت ویزای شینگن اشاره کرد و افزود: حل این مشکلات اکنون اولویت ماست. اما عضویت در اتحادیه اروپا همچنان هدف راهبردی ترکیه است.
او گفت پیام‌های مثبتی از همتایان اروپایی دریافت شده و مسائل امنیتی اروپا نیز به‌طور مفصل بررسی شده است.
فیدان بر لزوم گنجاندن ترکیه در برنامه جدید اقدام امنیتی برای اروپا (SAFE) تأکید کرد و گفت ترکیه نباید کنار گذاشته شود، زیرا ظرفیت قابل توجهی در حوزه صنایع دفاعی دارد.
سازوکار برنامه جدید اقدام امنیتی برای اروپا
فیدان با اشاره به اینکه بسیاری از اعضای ناتو، عضو اتحادیه اروپا نیز هستند، گفت کشورهای اروپایی در بخش عمده‌ای از برنامه‌ریزی‌های امنیتی خود به ناتو متکی‌اند.
او گفت در سال‌های اخیر، به‌ویژه از آغاز جنگ اوکراین، بررسی‌های جدیدی در اتحادیه اروپا درباره امنیت اروپایی شکل گرفته است و روندهای آغازشده با سازوکار برنامه جدید اقدام امنیتی برای اروپا یا SAFE با سیاست امنیت خارجی اتحادیه هماهنگ است.
وی افزود ترکیه خواهان مشارکت در این مباحث جدید است اما مشکلات ساختاری همچنان باقی است.
او گفت: امنیت اروپا مسئله همه ماست. تا زمانی که عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا محقق شود، باید در قالب‌های خلاقانه روابط را ادامه داد، زیرا تهدیدها از میان نمی‌روند و فرصت‌ها نیز از بین نمی‌روند.
فیدان افزود: ترکیه به دنبال همکاری در SAFE فقط برای تبدیل شدن به بازار محصولات دفاعی نیست. فعالیت‌های ما در ناتو و گفت‌وگوهای امنیت‌محور با اتحادیه اروپا نشان می‌دهد که هدف ما تأمین نیازهای امنیت راهبردی خود در همکاری با اتحادیه اروپاست.
منافع مشترک
فیدان گفت دو طرف درباره مسائل منطقه‌ای و جهانی گفت‌وگو کردند و در بسیاری از موارد دیدگاه‌های مشترک دارند.
او تأکید کرد که ثبات در بالکان، پایان جنگ اوکراین، اجرای طرح صلح در غزه، ثبات در سوریه، آرامش در قفقاز و همکاری در آفریقا برای هر دو کشور اهمیت دارد. با توجه به حوزه‌های گسترده همکاری، لازم است تلاش‌ها را تقویت کنیم.
فیدان گفت دو طرف درباره اوکراین تبادل نظر مفصل داشتند و افزود: صلحی که برای دو طرف قابل قبول باشد، هم از نظر انسانی و هم از نظر راهبردی ضروری شده است.
غزه و سوریه
در مورد غزه، فیدان بر اهمیت اجرای طرح صلح تأکید کرد و گفت: نباید به سمت ویرانی، نسل‌کشی و کشتار بازگردیم. کمک‌های بشردوستانه باید فوراً وارد شود و نیروی تثبات‌بخش و سپاه صلح باید شکل عملیاتی پیدا کند.
او گفت ثبات سوریه نیز به‌طور جدی به ثبات منطقه‌ای و جهانی کمک خواهد کرد و افزود: تمامیت ارضی و حاکمیت سوریه باید حفظ شود و تهدیدهای مرتبط برطرف شود.
جنگ روسیه و اوکراین
فیدان یادآور شد که ترکیه سه دور مذاکرات استانبول را میزبانی کرده و گفت نتایج ملموسی در بسیاری از موضوعات حاصل شده است.
او مذاکرات اخیر ژنو را چشم‌اندازی جدید توصیف کرد و گفت: سکو و چارچوب مذاکرات نباید از دست برود، هرچند شرایط دشوار باشد.
فیدان تأکید کرد ترکیه آماده میزبانی دوباره مذاکرات استانبول است و گفت: باید از میز مذاکره دور نمانیم. همان‌طور که رئیس‌جمهور ما بارها گفته است، در جنگ برنده‌ای نیست و در صلح بازنده‌ای وجود ندارد.
