کیزیلالما؛ اولین جنگنده بدون سرنشین جهان با قابلیت شلیک هوابههوا
جنگنده بایراکتار کیزیلالما، در آزمایشی در آبهای سینوپ با شلیک موشک هوا به هوای گؤکدوغان یک هدف مجهز به موتور جت را منهدم کرد و به اولین پلتفرم بدون سرنشین جهان بدل شد که توانسته است چنین توانمندی را در نبرد هوا به هوا اثبات کند.
آزمایش اخیر جنگنده بدون سرنشین ترکیه، بایراکتار کیزیلالما که به طور کامل با منابع داخلی شرکت بایکار توسعه یافته است، بهعنوان اولین نمونه موفق در تاریخ هوانوردی ثبت شد که طی آن یک جنگنده بدون سرنشین توانسته است یک هدف مجهز به جت موتور را با موشک هوا به هوا منهدم کند. این آزمایش در میدان شلیک سینوپ و با مشارکت جنگندههای اف -۱۶ نیروی هوایی ارتش ترکیه انجام شد.
برای این آزمایش، پنج فروند جنگنده اف -۱۶ از پایگاه پنجم اصلی جت مرزیفون پرواز کردند و در آسمان سینوپ با کیزیلالما آرایش پروازی مشترک انجام دادند. همزمان یک فروند پهپاد بایراکتار آکینجی نیز این روند را از هوا ثبت کرد. کیزیلالما در این پرواز مشترک، مأموریتهای انسانمحور و بدون سرنشین را بهصورت همزمان اجرا کرد و به نمایش مفهوم نبرد هوایی آینده پرداخت.
در سناریوی آزمایش، یک هدف مجهز به جت موتور با سرعت بالا پرتاب شد که توسط رادار «ملی مراد»، ساختهشده توسط شرکت آسلسان و نصبشده بر کیزیلالما، شناسایی و رهگیری شد. پس از نشانهگذاری دقیق هدف، این جنگنده موشک هوا به هوای «گؤکدوغان» را که توسط TÜBİTAK SAGE تولید شده، از زیر بال خود شلیک کرد. موشک ملی پس از طی مسیر، هدف را با اصابت دقیق منهدم کرد و بدین ترتیب اولین حمله هوا به هوای موفق یک جنگنده بدون سرنشین در جهان ثبت شد.
این آزمایش همچنین اولینبار بود که یک موشک هوا به هوای ملی از یک جنگنده ملی و با هدایت یک رادار ملی بهسوی یک هدف هوایی شلیک شد. با این اقدام، تمامی حلقههای مأموریت هوا به هوا - از شناسایی و رهگیری تا هدایت و انهدام - به طور کامل با توان ملی اجرا شد.
آزمایش از سوی فرماندهان و مدیران ارشد صنایع دفاعی ترکیه از هوا دنبال شد. ضیا جمال کادیاوغلو، فرمانده نیروی هوایی؛ رافت دالقیران، فرمانده نیروی هوایی رزمی؛ احمد آکیول، مدیرعامل آسلسان؛ و سلجوک بایراکتار، رئیس هیئتمدیره بایکار، در کابین جنگندههای اف-۱۶ حضور داشتند و بر روند آزمایش نظارت کردند. کمال توپالعمر، مدیر مؤسسه TÜBİTAK SAGE و مراد ایکینجی، مدیرعامل راکتسان نیز در هیئت نظارتی حضور داشتند.
به گفته بایکار، کیزیلالما با سطح مقطع راداری بسیار پایین و برخورداری از حسگرهای پیشرفته، توانایی شناسایی اهداف هوایی را از فاصلههای دور و پیش از آنکه دشمن بتواند حضور آن را تشخیص دهد، دارد. بایکار این قابلیت را «دیدن بدون دیدهشدن و زدن بدون خوردهشدن» توصیف کرده است؛ مفهومی که برتری این پلتفرم را در مأموریتهای هوا به هوا برجسته میکند.
کیزیـلالما علاوه بر رادار «مراد»، به سامانه هدفگیری الکترواپتیک کم ظهور تویگون نیز مجهز شده است که از جمله فناوریهایی است که تنها تعداد محدودی از کشورها توانایی تولید آن را دارند. این جنگنده همچنین توان استفاده از طیف گستردهای از مهمات تولید داخل را دارد و پیشتر در آزمایشهای جداگانه با مهمات تولون و تپر–۸۲ اهداف را با دقت کامل منهدم کرده بود.
شرکت بایکار اعلام کرده است که از آغاز فرایند تحقیقوتوسعه پهپادها در سال ۲۰۰۳ تاکنون، ۸۳ درصد درآمدهای خود را از صادرات به دست آورده و در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ با صادرات ۱.۸ میلیارددلاری، در میان ۱۰ شرکت برتر صادرکننده ترکیه قرار گرفته است. بایکار که بزرگترین صادرکننده پهپاد در بازار جهانی محسوب میشود، اکنون با ۳۶ کشور برای پهپاد بایراکتار تیبی ۲ و با ۱۶ کشور برای بایراکتار آکینجی قرارداد صادراتی امضا کرده است.
این شرکت در سال ۲۰۲۳ یکسوم و در سال ۲۰۲۴ یکچهارم کل صادرات صنعت دفاعی و هوانوردی ترکیه را بهتنهایی انجام داده و به گفته خود، نقش مهمی در ارتقای جایگاه ترکیه در بازار جهانی پهپاد ایفا کرده است.