عراقچی: حق غنیسازی مهمترین نقطه اختلاف ایران و آمریکا است
وزیر امور خارجه ایران در گفتوگویی تفصیلی «حق ایران» برای بهرهگیری صلحآمیز از فناوری هستهای را محور اختلاف با آمریکا دانست و تأکید کرد ادامه همکاری با آژانس و امکان احیای مذاکرات منوط به پذیرش این حق و تضمینهای لازم از سوی واشنگتن است.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در توضیح تازهترین ارزیابیهای کشورش درباره برنامه هستهای، روابط تهران ـ توکیو و چشمانداز تعامل با آمریکا، در گفتوگویی با یک خبرگزاری ژاپن اعلام کرد که حق ایران برای استفاده صلحآمیز از فناوری هستهای، از جمله غنیسازی، مهمترین نقطه اختلاف با آمریکا است.
وی با اشاره به سابقه طولانی همکاریهای تهران و توکیو گفت روابط دو کشور بر پایه منافع و احترام متقابل شکل گرفته و ژاپن به دلیل پیوندهای دیرینه و تصویر مثبت در افکار عمومی ایران، توان بالقوهای برای توسعه همکاریهای فنی و اقتصادی پس از رفع تحریمها دارد.
او عنوان کرد که ژاپن اولین کشوری بود که پس از توافق ۲۰۱۵ مبادلات اقتصادی خود را از سر گرفت.
عراقچی با اشاره به حملههای اخیر به تأسیسات هستهای ایران بیان کرد بمباران این مراکز که تحت نظارت آژانس قرار داشتند، نقض جدی حقوق بینالملل بوده و اکنون چالشهای امنیتی و ایمنی از جمله خطر تشعشع و مهمات عملنکرده ایجاد کرده است.
وی گفت آژانس پیش از این تجربهای برای بازرسی از تأسیسات صلحآمیزِ بمبارانشده نداشته و برای همین تهران و آژانس در قاهره بر سر چارچوب همکاری جدید به توافق رسیدهاند.
وی افزود پس از این توافق، اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا برای فعالسازی مکانیسم اسنپبک باعث شد اعتبار چارچوب قاهره زیر سؤال برود.
عراقچی تأکید کرد تهران همچنان با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، برای ازسرگیری همکاری در تماس است.
وی در بخش دیگری از سخنانش تجربه ژاپن در حوزه ایمنی هستهای، از پیامدهای بمبهای اتمی تا حادثه فوکوشیما، را ارزشمند خواند و گفت این دانش میتواند در بازسازی و ارتقای ایمنی تأسیسات ایران نقش داشته باشد.
عراقچی درباره احتمال ازسرگیری گفتوگو با واشنگتن گفت این امر به تغییر رویکرد آمریکا بستگی دارد و تصریح کرد: اگر رویکرد خود را تغییر دهند و آماده یک مذاکره منصفانه و متوازن، یعنی مذاکرات متقابل سودمند باشند، ما هم آمادهایم.
وی تجربه خروج آمریکا از توافق ۲۰۱۵ و تحولات سال ۲۰۲۵ را دلیل بیاعتمادی کنونی دانست و افزود: مذاکره با دیکته کردن متفاوت است و من کسی نیستم که به دیکته دیگران گوش کنم.
وزیر امور خارجه ایران تأکید کرد هرگونه چارچوب جدید باید حق تهران برای غنیسازی را به رسمیت بشناسد و در مقابل، ایران آماده پذیرش محدودیتهای زماندار برای اعتمادسازی است؛ محدودیتهایی که دائمی نخواهد بود.
عراقچی در پاسخ به دیدگاههایی مبنی بر ایجاد تردید نسبت به برنامه هستهای ایران گفت حمله به تأسیسات تحت نظارت آژانس بدون وجود هیچ نشانهای از انحراف، مسئولیت اعتمادسازی را بر دوش کشورهای مهاجم قرار میدهد. او تأکید کرد: این بار وظیفه ایجاد اعتماد بر عهده آنها است. ایالات متحده باید تضمین دهد که در حین مذاکره و همکاری با آژانس دوباره به ما حمله نخواهد کرد.
او در پایان با اشاره به هزینههای انسانی و فنی برنامه هستهای گفت فناوری موجود نتیجه تلاش دانشمندان ایرانی است و ادامه آن بخشی از عزت و غرور ملی به شمار میرود؛ «چیزی که قابل چشمپوشی نیست حتی اگر تحریمهای اقتصادی برای مردم دشوار باشد.